لیست مراکز گفتار درمانی دولتی در کرج:عواملی که باعث یائسگی زودرس یا زودهنگام می شوند
گاهی به دلایلی بانوان قبل از ۴۰ سالگی دیگر عادت ماهیانه نمی شوند و به این ترتیب میگویند دچار یائسگی زودرس شده است. متأسفانه یائسگی عوارض مخصوص به خود را دارد. یائسگی یک فرایند بیولوژیکی طبیعی است که برای همه به وجود می آید اما برخی زودتر که به آن یائسگی زودهنگام می گویند.
وقتی یائسگی قبل‌از۴۰سالگی رخ دهد، یائسگی زودرس نامیده می‌شود. اقداماتی که باعث یائسگی زودهنگام می‌شوند عبارتنداز: شیمی‌درمانی یا اشعه‌درمانی در ناحیه لگن (که به تخمدان‌ها آسیب می‌رسانند) و برداشتن تخمدان‌ها.
گاهی یائسگی خودبه‌خود رخ می‌دهد و بعضی علل احتمالی آن عبارتنداز: وجود نقایص کروموزومی (مانند سندرم ترنر)، استعداد ژنتیکی (زنانی که سابقه یائسگی زودهنگام در خانواده‌شان وجود دارد، بیشتر احتمال دارد که زود یائسه شوند) و بیماری‌های خودایمنی (مثل بیماری تیرویید ، آرتریت روماتویید و لوپوس). گرگرفتگی و یافتن راهی برای درمان گرگرفتکی زنان از علائم بارز شروع یائسگی زودرس می باشد.
یائسگی زودرس
یائسگی فرآیند بیولوژیکی طبیعی و گذر از مرحله ای به مرحله دیگر است. این فرآیند با تغییرات هورمونی، فیزیکی و روانی اتفاق می افتد و کاملا طبیعی محسوب می شود. تاکنون دلایل متعددی برای یائسگی زودرس شناخته شده است. اگر تخمدان ها قادر به ساختن هورمون نباشند و به تحریکات هیپوفیز که تنظیم کننده تخمدان هاست، پاسخ ندهند یائسگی زودرس اتفاق می افتد.
یکی دیگر از عواملی که باعث یائسگی زودرس می شود، مصرف برخی داروها یا اعمال جراحی است؛ هیستروکتومی کامل (برداشتن رحم و تخمدان ها) در سنین پایین باعث یائسگی زودرس می شود ولی اگر فقط رحم برداشته شود و تخمدان ها خارج نشوند، معمولا باعث یائسگی نمی شود.از جمله موارد دیگر می توان به شیمی درمانی و اشعه درمانی برای درمان سرطان ها اشاره کرد.
زنان مبتلا به سرطان که تحت این گونه درمان ها قرار می گیرند، ممکن است در معرض یائسگی زودرس قرار گیرند اما معمولا این روند به تدریج رخ می دهد و ممکن است قبل از اینکه خانمی به دوران یائسگی برسد، ماه ها یا سال ها علایم دوران یائسگی داشته باشد.
اختلالات کروموزومی به علت اختلال مادرزادی در برخی کروموزوم های خاص نیز یکی دیگر از عوامل به شمار می رود. در برخی بیماری ها یا اختلالات خود ایمنی که در آنها نارسایی تخمدان ایجاد می شود به دلیل اینکه بدن ضدتخمدان ها و رحم پادتن می سازد، در نهایت تخمدان ها از کار می افتند. این افراد ممکن است سابقه خانوادگی یائسگی زودرس داشته باشند. عفونت های ویروسی مثل ویروس عامل بیماری اوریون نیز می تواند باعث یائسگی زودرس شود.
قاعدگی نامنظم به همراه فواصل طولانی بین دوره‌های قاعدگی یا قطع ناگهانی قاعدگی به همراه کاهش میل جنسی، گرگرفتگی، اختلالات خواب و اختلالات خلقی در خانمی که هنوز به سن یائسگی نرسیده است.
در صورت وجود این علائم حتماً باید به پزشک مراجعه کرد، زیرا این بیماری در صورت تشخیص و درمان به موقع و مناسب قابل پیشگیری یا اصلاح است.
عوامل موثر بر تغییرات دوران یائسگی
تغییراتی که زنان در دوره یائسگی بدان دچار می شوند، ناشی از عوامل زیر است؛
ژنتیک و عوامل محیطی؛ ژنتیک از یک طرف و از طرف دیگر عادات تغذیه یی خانواده، شیوه رویارو شدن با مسائل و مشکلات زندگی و میزان فعالیت ها و ورزش های روزانه، از جمله موضوعاتی است که در اغلب خانواده ها از نسلی به نسل به دیگر انتقال می یابد.
تنش ها و بحران های شدید عاطفی؛ استرس های طولانی مدت و ضربات روحی می توانند موجب توقف چرخه فعالیت تخمدان ها شوند و یائسگی زودهنگام (قبل از ۴۰ سالگی) را در زنان پدید آورند.
شیوه زندگی؛ تحقیقات نشان می دهند زنانی که عادات تغذیه یی- بهداشتی سالم تری دارند در سن بالاتری هم یائسه می شوند.
سیگار کشیدن؛ زنانی که سیگار می کشند زودتر دچار یائسگی می شوند زیرا نیکوتین سیگار موجب کاهش ترشح های هورمون های تخمدان ها می شود و توازن سوخت و ساز بدن را مختل می سازد.
کم وزنی های حاد؛ زنانی که به مدت طولانی از رژیم های غذایی سخت پیروی می کنند، بیشتر در معرض یائسگی های زودتر از موعد هستند.
پروزنی های حاد؛ کاهش هورمون های مترشحه از تخمدان ها موجب بروز چاقی و اندوختن چربی در بدن می شود که البته با انتخاب رژیم های مناسب می توان به راحتی از آن جلوگیری کرد. افزایش وزن می تواند پیامدهای عمده یی مثل بیماری های قلبی- عروقی، افزایش فشارخون و کاهش عملکرد بدن را به دنبال داشته باشد. بنابراین بهتر است، زنان در این دوران سعی کنند وزن خود را در حالت متعادلی نگه دارند و با اندک افزایشی، بلافاصله کالری مصرفی خود را کم کنند.
برداشتن رحم یا تخمدان؛ در مواردی که نیاز به برداشتن رحم و تخمدان است، یائسگی نیز سریعاً رخ خواهد داد و تمامی علائم آن نیز بروز خواهد کرد. لازم به ذکر است که برداشتن رحم به تنهایی موجب یائسگی نمی شود زیرا تخمدان ها وظیفه ترشح هورمون های استروژن و پروژسترون را به عهده دارند. به همین دلیل توصیه می شود که تخمدان ها بی دلیل برداشته نشوند.
بروز برخی بیماری ها؛ برخی بیماری ها مثل ابتلای به دیابت یا فیبروئید ها موجب تاخیر در یائسگی زنان می شود.
درمان یائسگی زودرس
غیر از درمان رایج هورمونی، روش‌های دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند به درمان یائسگی زودرس کمک کند که اصلاح الگوی تغذیه‌ای یکی از آن هاست:
* مصرف بیشتر مواد غذایی حاوی استروژن‌های گیاهی نظیر سویا، نخودفرنگی، عدس، لوبیا و به طور کلی حبوبات می‌تواند کمک کننده باشد.
* گیاه پنج انگشت که حاوی استروژن گیاهی است، دارای مواد موثره‌ای است که می‌تواند روی محور هیپوفیز ـ تخمدان تأثیر گذاشته و به بهبود اختلالات قاعدگی از جمله یائسگی زودرس کمک کند البته به علت تداخل اثر بهتر است از مصرف همزمان آن با قرص‌های ضدبارداری و داروهای هورمونی پرهیز شود.
* مصرف ترکیب رازیانه، تخم کرفس، آنیسون، شیرین‌بیان و پونه نیز در درمان یائسگی زودرس کمک کننده است.
* فوفل و جینسینگ نیز از گیاهان اثربخش در این زمینه است.
* دم کرده زنجبیل، زعفران و دارچین نیز می‌تواند موثر باشد.
* گل پامچال، شبدر قرمز، گل ساعتی، گزنه و شنبلیله هم از دیگر گیاهان موثر در کمک به درمان اختلالات قاعدگی است البته با توجه به تفاوت مزاج‌ها و علل بیماری در افراد مختلف، مصرف تمام گیاهان فوق باید با نظر پزشک متخصص گیاهان دارویی یا طب سنتی انجام شود.
طب سوزنی نیز با مکانیسم ایجاد آرامش در فرد، تحریک ترشح هورمون‌های زنانه و افزایش جریان خون و انرژی در تخمدان و رحم، روش موثری در کمک به درمان اختلالات قاعدگی و یائسگی زودرس است.
یائسگی زودهنگام و درمان آن
منبع: footmed.ir
کلینیک صوت و بلع جهانشهر- انتهای بلوار مولانا به سمت جمهوری کلینیک صوت و بلع جهانشهر- بلوار مولانا کلینیک صوت و بلع میدان جمهوری- جمهوری شمالی- پایین تر از کانون مهندسین کلینیک صوت و بلع بلوار بهشتی-نبش غربی خیابان کسری کلینیک صوت و بلع بلوار جمهوری کلینیک صوت و بلع جهانشهر-ضلع غربی بلوار جمهوری کلینیک صوت و بلع جهانشهر- ضلع غربی بلوار ماهان کلینیک صوت و بلع چهار راه طالقانی کلینیک صوت و بلع زمینهای خانم انصاری- بازار والفجر
