بهترین مرکز گفتار درمانی در کرج:گلرنگ
| گلرنگ | |
|---|---|
 |
|
| طبقه‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | گیاهان |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | گیاهان گلدار |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | دولپه‌ای‌های نو |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | آستریدها |
| راسته: | میناسانان |
| تیره: | کاسنیان |
| تبار: | Cynareae |
| سرده: | گلرنگ وحشی |
| گونه: | C. tinctorius |
| نام علمی | |
| Carthamus tinctorius L[۱] |
|
Carthamus tinctorius – MHNT
گلرنگ (کاجیره، کاغاله، کافشه) که در بعضی از استان‌های جنوبی مانند کرمان گل خشت نیز نامیده می‌شود[نیازمند منبع] (نام علمی: Carthamus tinctorius) بومی ایران است و در حال حاضر در بیشتر نقاط دنیا کشت می‌شود. گیاهی است یکساله که ارتفاع آن به حدود ۶۰ سانتیمتر می‌رسد. برگ‌های آن پهن، دندانه دار و بدون دمبرگ می‌باشد. رگبرگ‌ها در قسمت زیرین برگ کاملاً نمایان است. گل‌های آن منفرد، لوله‌ای و به رنگ زرد مایل به قرمز است که در انتهای ساقه ظاهر می‌شود. میوه آن سفید و به صورت فندقه بوده که انتهائی آن دارای دسته‌ای تار نازک است.
این گیاه بومی مشرق‌زمین بوده و پس‌ازآن به سایر مناطق دنیا منتشر شده‌است و امروزه در اغلب کشورها کاشته می‌شود؛ در کشور ایران نیز در خراسان، تفرش، تبریز و برخی مناطق دیگر می‌روید.[۲]
ترکیبات شیمیایی[ویرایش]
گل‌های لوله‌ای این گیاه دارای ماده‌ای قرمز رنگ به نام کارتامین می‌باشد که در آب به مقدار کم حل می‌شود ولی در الکل محلول است. کارتامین به علت رنگ زیبایی که دارد در رنگرزی به کار می‌رود. ماده زردرنگی نیز در گل این گیاه وجود دارد که زرد گلرنگی خوانده می‌شود.
میوه گلرنگ دارای پروتئین و حدود ۶۰٪ روغن است که اگر به طریقه فشار سرد به دست آید روغن خوبی برای تغذیه است. این روغن حدود ۷٪ اسیدهای چرب اشباع شده، ۲۰٪ اسید اولئیک، ۶۵ ٪ اسید لینولئیک و ۵٪ اسید لینولنیک دارد.
این روغن دارای چربی‌های اشباع‌نشده فراوان است. کسانی که چربی خون بالایی دارند در آشپزی از این روغن استفاده می‌کنند.
گل‌های این گیاه را برای رنگین کردن خوراکی‌ها به ویژه کلوچه (ایشلی کوکه) بکار می‌برند.
صورت دارویی[ویرایش]
- جوشانده: مقدار ۲۰ گرم گل و میوه این گیاه را در یک لیتر آب جوش ریخته و بگذارید به آرامی بجوشد تا حجم آن به سوم حجم اولیه برسد. سپس آن را صاف کنید. مقدار آن یک فنجان سه بار در روز است. جوشانده گلرنگ مسهل، مسکن و تقویت‌کننده اعصاب است و روغن آن برای درد آرتروز و رماتیسم مفید است؛ حتی گل‌های آن به‌جای زعفران در صنعت رنگ‌های غذایی به کار می‌رود.
- روغن: روغن گلرنگ را می‌توان از فروشگاه‌های غذای سالم خریداری کرد.
خواص طبی[ویرایش]
گلرنگ از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است.
- خاصیت مسهلی دارد.
- مسکن است.
- تنظیم‌کنندهٔ پریود است.
- بلغم را خارج می‌سازد.
- تقویت‌کنندهٔ اعصاب است.
- برای رفع درد آرتروز و رماتیسم، محل‌های درد را با روغن گلرنگ ماساژ دهید.
- استفاده از روغن گلرنگ در غذاها، کلسترول را پایین می‌آورد.
- در برطرف کردن تصلب شرائین مفید است.
- تقویت‌کنندهٔ عمومی بدن است.
- دردها و ناراحتی‌های قبل از عادت ماهانه را برطرف می‌کند.
- داروی مفیدی برای رفع فلج‌های ناگهانی است که بر اثر سکته پیش می‌آید.
- مقوی نیروی جنسی و زیادکنندهٔ اسپرم است.
- آب آوردگی را بر طرف می‌کند.
- خلط‌آور است و در برطرف کردن بیماری‌های ریوی مانند ذات الریه مؤثر است.
- برای معالجهٔ یرقان مفید می‌باشد.
- استفراغ خونی را مدارا می‌کند.
- از گل‌های آن می‌توان به جای زعفران برای رنگین کردن برنج استفاده کرد.
- خاصیت ضد تورمی دارد.
- معرق است.
