تیوریدازین|فرهنگ دارویی موثر در مداخلات گفتاردرمانی-کاردرمانی-گفتار توان گستر هفت تیر 09121623463

مکانیسم اثر تیوریدازین

مکانیسم اثر دارو دقیقا شناخته شده نیست. احتمالا مکانیسم اصلی مربوط به اثرات آنتی دوپامینرژیک دارو است که اثرات ضد سایکوز ایجاد می کند. فعالیت فارماکولوژیک تیوریدازین به صورت پایه شبیه به سایر فنوتیازین هاست ولی با کمترین تحریم خارج هرمی.

فارماکودینامیک

تیوریدازین یک فنوتیازین پیپریدینی است که تاثیر اصلی آن اثرات آنتی دوپامینرژیک می باشد که رسپتورهای پس سیناپسی دوپامینرژیک سیستم مزولیمبیک در مغز را مهار می کند. تیوریدازین همچنین روی رسپتورهای سروتونین, نورادرنالین, موسکارین و هیستامین نیز اثر می گذارد.

فارماکوکینتیک

تیوریدازین بعد از مصرف خوراکی سریعا جذب شده و تحت متابولیسم کبدی قرار گرفته و عمدتا به وسیله سولفوکسیداسیون, و به میزان 2 درصد توسط دمتیلاسیون و به میزان محدودی توسط هیدروکسیلاسیون متابولیزه می شود.
متابولیت های فعال دارو شامل مزوریدازین و سولفوریدازین است. اتصال پروتئینی دارو بالاست (99.3 تا 96 درصد) و نیمه عمر دارو در مصرف خوراکی حدود5 تا 27 ساعت می باشد.

موارد مصرف تیوریدازین

کنترل شیزوفرنی

مقدار مصرف تیوریدازین

بزرگسالان
– شیزوفرنی: شروع مصرف با 50 تا 100 میلی گرم خوراکی سه بار در روزو دوز نگهدارنده 200 تا 800 میلی گرم روزانه در 2 تا 4 دوز منقسم ( حداکثر دوز مجاز روزانه 800 میلی گرم می باشد.)
کودکان
– شیزوفرنی : شروع درمان با 0.5 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن روزانه در دوزهای منقسم و ادامه درمان تا 3 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن روزانه در دوزهای منقسم. ( حداکثر دوز مجاز 3 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن روزانه)
دوز دارو باید به تدریج افزایش یابد تا اثرات درمانی کافی ایجاد شده یا دارو به حداکثر دوز مجاز روزانه برسد.

هشدارها

تیوریدازین به صورت وابسته به دوز باعث افزایش فاصله QT در الکتروکاردیوگراف می شود و احتمال ایجاد آریتمی تورسید دپوینت و مرگ ناگهانی را افزایش می دهد. به علت احتمال ایجاد این عارضه خطرناک, تیوریدازین در بیمارانی که به سایر داروهای ضد سایکوز پاسخ دهی مناسب نداشته اند به کار می رود و انتخاب اول برای درمان شیزوفرنی نمی باشد.
دیسکنزی تاخیری , یک سندرم بالقوه غیرقابل برگشت با داروهای ضد سایکوز می باشد که طی آن بیمار دچار حرکات غیرارادی می شود. اگرچه شیوع این عارضه در بیماران مسن خصوصا زنان بیشتر است اما قبل از شروع درمان, تخمین احتمال وقوع آن تقریبا غیرممکن است.
مانند سایر فنوتیازین ها, مصرف همزمان تیوریدازین با داروهای تضعیف کننده سیستم عصبی (الکل, بیهوش کننده های عمومی, باربیتورات ها, اپیوئیدها و نارکوتیک ها یا سایر داروهای سایکواکتیو) باعث افزایش اثرات ساپرس عصبی می شود.
رتینوپاتی پیگمنتری که بیشتر در بیمارانی که دوزهایی بالاتر از دوز توصیه شده تیوریدازین را مصرف می کنند مشاهده می شود که باعث تاری دید و اختلال در دید شبانه می شود. برای جلوگیری از ایجاد این عارضه بایستی دوز تجویزی دارو از حداکثر دوز مجاز روزانه فراتر نرود.
دربیماران مسن مبتلا به سایکوز مرتبط با دمانس, داروهای ضد سایکوز ریسک مرگ و میر را افزایش می دهند. بنابراین تیوریدازین در درمان این بیماران جایگاهی ندارد.
مجموعه ای از علائم بالقوه کشنده که گهگاه به سندروم نورولپتیک بدخیم ربط داده می شود در ارتباط با داروهای ضدسایکوز گزارش شده است . علائم بالینی این سندروم بدخیم عبارتند از : سختی عضلانی, تغییرات خلقی و شواهد ناپایداری اتونومیک ( ضربان قلب یا فشارخون نامنظم, تاکیکاردی, تعریق و نامنظمی ضربان قلب). مدیریت این سندروم با قطع سریع داروی ایجاد کننده و درمان علامتی سریع نشانه های سندروم و همچنین علائم قطع دارو می باشد. در خصوص دارو درمانی جهت درمان این بیماری, اتفاق نظر وجود ندارد.
ترکیبات حاوی تیوریدازین با کاهش آستانه تشنج ممکن است در افراد مستعد باعث ایجاد تشنج شود. بنابراین در این افراد باید با احتیاط تجویز شود و در بیماران مصرف کننده داروی ضد تشنج , مصرف داروی ضدتشنج باید ادامه یابد.
در بیماران مبتلا به افسردگی با احتیاط مصرف شود.
از آنجایی که مصرف تیوریدازین می تواند باعث خواب آلودگی و کاهش هوشیاری شود, بهتر است تا مشخص شدن اثرات دارو از رانندگی و انجام فعالیت های دقیق خودداری شود.
در مطالعات بالینی, وقوع لکوپنی و / یا آگرانولوسیتوز گزارش شده است.

نکات قابل توصیه

در صورت وجود هرکدام از موارد زیر قبل از مصرف دارو با پزشک مشورت شود:
• سابقه آلرژی به دارو یا ترکیبات آن و علائمی که ایجاد شده است ( راش پوستی, کهیر, خارش, اشکال در تنفس, سرفه, ادم صورت و زبان).
در صورت وجود مشکلات زیر قبل از مصرف دارو با پزشک مشورت شود:
• مشکلات قلبی, ضربان قلب غیر طبیعی, خواب آلودگی شدید, مصرف الکل یا سایر داروهای کاهنده هوشیاری ( فنوباربیتال , اکسی کدون و …) , مصرف داروهای فلوکستین , فلووکسامین , پاروکستین , پیندولول و پروپرانولول .
• احتمال ایجاد سندرم نورولپتیک بدخیم با علائم تب, کرامپ و سفتی عضلات, سرگیجه, سردرد شدید, گیجی, اختلال تفکر, تپش قلب و تعریق شدید وجود دارد.
• کاهش تعداد سلولهای خونی ممکن است روی دهد بنابراین احتمال ایجاد عفونت افزایش می یابد اما معمولا عفونت ها خطرناک و کشنده نیستند. در صورت بروز هر علامتی مبنی بر افت گلبولهای سفید خون (تب, لرز و آزردگی گلو) با پزشک مشورت شود.
• این دارو بایستی در افراد 65 ساله یا مسن تر با احتیاط مصرف شود چراکه ریسک بروز عوارض جانبی در آنها بیشتر است.
• مصرف دارو بدون توجه به غذا صورت گیرد و در صورت ایجاد عوارض گوارشی بعد از غذا مصرف شود.
• در صورت فراموش کردن یک دوز دارو باید بلافاصله استفاده شود ولی اگر تا دوز بعدی زمان زیادی باقی نیست از دوز فراموش شده صرف نظر شده و برنامه عادی مصرف دارو ادامه یابد و دوز دارو 2 برابر نشود.

عوارض جانبی تیوریدازین

تهوع , سردرد2 , خشکی دهان , یبوست , تشنج , تاری دید , سرگیجه , اسهال , کهیر , ادم محیطی , علائم سایکوتیک , بزرگ شدن پستانها , افزایش وزن , آگرانولوسیتوز , احتقان بینی , خواب آلودگی , راش پوستی , واکنش های خارج هرمی , گالاکتوره , لکوپنی , افت فشارخون , بی حالی و رخوت , دیسکینزی , علائم شبه پارکینسون , دیستونی , اکاتزیا , آمنوره , ضعف عضلات , افت فشارخون وضعیتی , تغییرات الکتروکاردیوگراف , افزایش فاصله QT در نوار قلب , آریتمی تورساد دپوینت , اختلال تنظیم دمای بدن , بیش فعالی , درماتیت , هیپرپیگمانتاسیون , حساسیت پوست به نور , بزرگی غدد پاروتید , اختلال نعوظ , پریاپیسم , رتینیت پیگمنتوزا

تداخلات دارویی تیوریدازین

آنتی هیستامین , پاروکستین , پروپرانولول , تترابنازین , ترتینوئین , سووفلوران , فلووکسامین , تریمپرازین , آمینولوولینیک اسید خوراکی , کوبیسیستات , دلاویردین , آبارلیکس , آمینولوولینیک اسید موضعی , دکس فن فلورامین , وازوپرسین , گرپافلوکساسین , هالوفانترین , میبفرادیل , داریفناسین , ابیراترون , سلکوکسیب , تیپراناویر , آسناپین , آپالوتامید , کریزوتینیب , مفلوکین , اینوتوزوماب , اینداپامید , آلفوزوسین , آمی سولپراید , آرسنیک تری اکساید , سافینامید , ایزوپروترنول , پالونوسترون , میرابگرون , تاپنتادول , هیسترلین , پروکائین آمید , ریتوناویر , کلروکین , تورمیفن , وندتانیب , دروپریدول , فلوکستین , کلردیازپوکساید , فنتانیل , پگ اینترفرون آلفا 2بی , پتاسیم سیترات , ترفنادین , سرترالین , سیتالوپرام , اس سیتالوپرام , پیندولول

موارد منع مصرف تیوریدازین

حساسیت مفرط به دارو , افسردگی , کما , عدم هوشیاری , دپرسیون شدید سیستم اعصاب مرکزی , افت یا افزایش فشارخون همزمان با بیماریهای قلبی , مصرف همزمان با سایر داروهای افزایش دهنده فاصله QT , کمبود ژنتیکی آنزیم سیتوکروم , سابقه آریتمی قلبی , سندروم ژنتیکی طولانی بودن فاصله QT

مصرف در بارداری

C ( داروهای گروه C فقط باید با تجویز پزشک مورد مصرف قرار بگیرد. خطرات ناشی از مصرف این گروه از داروها هنوز رد نشده است و یا اینکه مطالعات انسانی انجام نشده است و پزشک زمانی که احساس کند فواید مصرف این گروه از داروها از مضرات احتمالی آن بسیار بیشتر است و مصرف آن برای بیمار ضروری است تجویز انجام می‌دهد. )